Een groene vijver is een vervelend vijverprobleem. Door het groene, troebele water kun je niets meer zien van het onderwaterleven. De veroorzaker van groen water in de vijver is altijd zweefalg. In een groene vijver gaan de zuurstofplanten steeds slechter groeien, en uiteindelijk sterven ze af. Gelukkig kun je, met de juiste aanpak, een groene vijver wel weer helder maken. Op deze pagina bekijken we, hoe je dat kunt aanpakken.
Groene vijver: oorzaak
Veroorzaker groen water
De veroorzaker van groen water in je vijver is zweefalg (Chlorella vulgaris). Dit is een kleine, eencellig algensoort. Om je een indruk te geven hoe klein: in een liter groen vijverwater kunnen makkelijk een paar honderd miljoen algen zitten. Dit is ook de reden dat je deze algen niet uit het water kunt zeven of filteren. Hiervoor zijn ze simpelweg veel te klein.
Zweefalgen komen in je vijver terecht, doordat ze met de wind meegevoerd worden. Wanneer een water met daarin zweefalgen droogvalt, worden de algcellen door de wind opgepikt en verspreid. Om deze reden kun je nooit voorkomen dat je vijver helemaal vrij blijft van zweefalgen.
Lang niet in elke vijver kunnen zweefalgen uitgroeien tot een plaag die het water groen maakt. Dit gebeurt pas, als de omstandigheden voor de algen gunstig zijn. Of er wel of geen algenbloei in de vijver optreedt, hangt af van de zuurstofplanten in de vijver, de waterhardheid en het gehalte aan koolstofdioxide (CO2) van het water. Deze drie factoren vormen samen de zogenaamde ‘driehoek van helder water’ in een vijver. We bespreken ze hierna. Verderop bekijken we, hoe je deze driehoek kunt gebruiken om een groen vijver weer helder te maken,
1. Te weinig groeiende zuurstofplanten
De in de vijver groeiende zuurstofplanten nemen bij hun groei voedingsstoffen op uit het vijverwater. Zolang de planten alle voedingsstoffen opnemen, blijft de vijver helder. Staan er echter te weinig groeiende zuurstofplanten in je vijver, dan blijven er voedingsstoffen achter in het vijverwater. Deze achtergebleven voedingsstoffen zorgen er voor, dat er zweefalgen kunnen gaan groeien in de vijver. De vijver wordt dan dus groen.
Een groene vijver helder maken is dus eigenlijk heel simpel: zorg voor voldoende groeiende zuurstofplanten in je vijver. Toch is het wel wat ingewikkelder dan dat. Als de vijver eenmaal groen is, helpt het namelijk niet om er simpelweg meer zuurstofplanten in te plaatsen. Deze planten zullen snel afsterven, omdat een vijver met zweefalgen een gebrek aan CO2 heeft. Hierdoor kunnen er geen zuurstofplanten meer groeien in een groene vijver.
2. Gebrek aan koolstofdioxide (CO2)
Dit gebrek aan koolstofdioxide (CO2) wordt veroorzaakt door de groei van de zweefalgen. In een groene vijver nemen de algen bij hun groei namelijk alle CO2 op uit het vijverwater. Dit werkt verstikkend voor de zuurstofplanten, die dan ook zullen afsterven. Je kunt een CO2 gebrek in de vijver ook vaststellen door de pH-waarde van het vijverwater op te meten. In een groene vijver is deze waarde meestal hoger dan negen. Dit wijst erop, dat er in het vijverwater vrijwel geen CO2 meer beschikbaar is en dat de zuurstofplanten dus niet meer kunnen groeien.
3. Te zacht vijverwater
De derde reden waarom een vijver groen wordt, is een te lage waterhardheid ofwel te zacht vijverwater. De waterhardheid geeft aan, hoeveel minerale stoffen er in het vijverwater zijn opgelost. Deze minerale stoffen dienen als voedingszouten voor de zuurstofplanten. Als het vijverwater te zacht is, loopt de groei van de zuurstofplanten in de vijver terug. Zweefalgen kunnen echter prima groeien in zacht water. Hierdoor zie je, dat een vijver met teruglopende waterhardheid vaak last krijgt van groen water.
De waterhardheid in je vijver loopt voortdurend terug, doordat invallend regenwater extreem zacht is. Dit regenwater mengt zich met het vijverwater en laat zo de waterhardheid dalen. De groei van de zuurstofplanten wordt hierdoor steeds minder, er blijven voedingsstoffen in het water achter en de vijver wordt vervolgens groen.
De driehoek van helder water bestaat uit groeiende zuurstofplanten, een goede waterhardheid en een voldoende hoog CO2-gehalte van de vijver. In een groene vijver zijn één of meer van deze drie factoren verstoord.
Groene vijver helder maken: stappenplan
Hiervoor hebben we gekeken naar de oorzaken van een groene vijver. We bekijken nu, hoe je een groene vijver weer helder kunt maken. Je vindt hieronder een eenvoudig stappenplan, dat je kunt gebruiken om weer helder water in je vijver te krijgen.
Stap 1: Verbeter de waterhardheid
Hard water is de allereerste vereiste om een groene vijver helder te maken. In zacht water groeien alleen zweefalgen, geen zuurstofplanten. Zoals we hebben gezien, loopt de waterhardheid van elke vijver terug door invallende regen. Je moet dus af en toe de hardheid van je vijver weer op peil brengen. Dit kun je doen, door de vijver te behandelen met een middel dat de waterhardheid verbetert.
Stap 2: Zorg voor voldoende CO2
Groeiende zuurstofplanten zorgen voor helder water in de vijver. Voor hun groei zijn deze planten afhankelijk van CO2 in het water. Zorg dus altijd voor een voldoende hoog CO2-gehalte van je vijverwater. Je kunt dit doen, door het plaatsen van een biologisch filter, het aanbrengen van bodemsubstraat en te zorgen voor watercirculatie. Eventueel kun je met KH-Extra direct extra CO2 aan je vijver toevoegen.
Stap 3: Bestrijd de aanwezige zweefalgen – groene vijver helder maken
De volgende stap is het bestrijden van de aanwezige zweefalg in je groene vijver. Hiervoor gebruik je een vloeibare zweefalgbestrijder. Dit middel laat de eencellige algen samenklonteren, waardoor ze afsterven en op de wateroppervlakte van de vijver komen te drijven. Hier kun je ze met een emmer wegscheppen. Het vijverwater is daarna weer helder.
Met Zweefalg-in-één voer je in één keer de eerste drie stappen van dit stappenplan uit. Dit product bevat een hardheidsverbeteraar en een vloeibare zweefalgbestrijder. Het is een zeer geschikt product om een groene vijver weer helder te maken en meteen een belangrijke achterliggende oorzaak van het groen worden weg te nemen.
Stap 4: Plaats nieuwe of extra zuurstofplanten (optioneel)
Eventueel kun je als vierde stap nieuwe of extra zuurstofplanten in je vijver zetten. Dit is alleen nodig, als het totale plantenbestand aan zuurstofplanten in de vijver te klein is. Van bovenaf bezien moet je vijver in een optimale situatie voor ongeveer de helft begroeid zijn met zuurstofplanten.
De eerste drie stappen van dit stappenplan kun je direct uitvoeren, met het plaatsen van nieuwe zuurstofplanten moet je wachten tot de groene vijver weer enigszins helder is. Als je namelijk nieuwe zuurstofplanten plaatst voordat de zweefalg verdwenen is, zal er nog te weinig CO2 in het vijverwater zitten om de planten goed te laten groeien (zweefalgen zijn grootverbruikers van CO2).
Als je dit stappenplan hebt uitgevoerd, voldoet je vijver weer aan de voorwaarden uit de driehoek van helder water. Door te blijven zorgen voor een goede waterhardheid, voldoende groeiende zuurstofplanten en voldoende productie van CO2 zal je vijver vervolgens ook helder blíjven.
 |
Een groene vijver voorkomen
Een groene vijver voorkomen is natuurlijk beter dan een groene vijver helder te moeten maken. De informatie op deze pagina is vooral gericht op het behandelen van vijvers die al last hebben van zweefalg, maar het is natuurlijk ook belangrijk om te weten wat je moet doen om een vijver helder te houden en te voorkómen dat je last krijgt van een groene vijver.
Het manier waarop je een heldere vijver helder kunt houden, blijkt ook uit de driehoek van helder water:
- zorg voor een goede waterhardheid;
- zorg voor voldoende CO2 in het vijverwater;
- Zet voldoende zuurstofplanten in de vijver
Door tenminste tweemaal per jaar de waterhardheid van de vijver op peil te brengen, het filter te behandelen zoals uitgelegd op de pagina filters en de zuurstofplanten op de juiste manier te onderhouden, houd je op een eenvoudige manier een heldere vijver en blijf je het groen worden van je vijver eenvoudig voor.
Een groene vijver helder maken. Op de eerste foto is niets van het onderwaterleven te zien door de zweefalg in het vijverwater. Op de tweede foto is de zweefalg verwijderd uit de vijver en is het water weer kraakhelder.
Hoe maak je een groene vijver helder?
- Zorg eerst voor een goede waterhardheid van het vijverwater.
- Behandel daarna de vijver met een middel tegen zweefalgen.
- Plaats, als de vijver weer helder is, extra zuurstofplanten.