Onderhoud vijver in de lente: maart, april mei

In de lente begint de vijver weer tot leven te komen. De groei van zuurstofplanten gaat van start, de waterlelies gaan onderwaterblad vormen en de vissen worden weer actiever. Het juiste onderhoud aan de vijver in de lente is erg belangrijk. Wanneer de vijver het groeiseizoen goed start, is de kans namelijk groot dat deze het het hele jaar goed zal doen. Hieronder lees je per maand (maart, april en mei) welk onderhoud aan de vijver je in de lente kunt uitvoeren. Net als in de rest van de onderhoudskalender kijken we hierbij steeds naar de zuurstofplanten en overige waterplanten, de vissen in de vijver en het vijverwater. Ook bekijken we, welke problemen je kunt tegenkomen en hoe je deze kunt oplossen.

In de lente lopen de waterplanten in de vijver weer uit. Goed onderhoud aan de vijver in deze periode is belangrijk. Door te zorgen voor een goede start, zal de vijver het namelijk het hele jaar goed doen.

Onderhoud aan de vijver in maart

Welk onderhoud aan de vijver voer je uit in de maand maart? Hieronder lees je per onderdeel, welk onderhoud aan de vijver noodzakelijk is.

Onderhoud vijverwater

Het water in de vijver is het belangrijkste onderdeel van de vijverinrichting. In de wintermaanden is er veel neerslag in de vijver gevallen. De verdamping in de winter is minimaal. Het gevolg hiervan is, dat de waterhardheid van het vijverwater aan het begin van het groeiseizoen vaak erg laag is. In te zacht vijverwater kunnen de zuurstofplanten niet goed groeien. Een belangrijk onderdeel van het onderhoud aan de vijver in maart is dan ook, het verhogen van de waterhardheid. Hiermee zorg je ervoor, dat de zuurstofplanten goed kunnen uitlopen. Dit zorgt weer, dat de vijver helder blijft en dat problemen zoals groei van algen niet de kop kunnen opsteken. Meer informatie over het belang van goede kwaliteit vijverwater lees je via de link.

Onderhoud zuurstofplanten

Het belangrijkste onderhoud aan zuurstofplanten in de maand maart, is het terugsnoeien van de planten tot 15 -20 centimeter onder de vijveroppervlakte. Hiermee bereik je, dat de zuurstofplanten voldoende ruimte hebben om goed uit te lopen. Groeiende zuurstofplanten helpen om de vijver helder te houden.

Onderhoud waterlelies en moerasplanten

In het eerste deel van de lente kun je een waterlelie en moerasplanten splitsen, ofwel vermeerderen. Dit wordt ook wel scheuren van waterplanten genoemd. Hiervoor moet je de plantmand uit de vijver nemen, de wortel van de plant uitgraven en een voldoende groot deel ervan afsnijden met een scherp mes. Dit deel kun je in een aparte plantmand zetten.

Overig onderhoud aan waterlelie en moerasplanten in maart bestaat uit het wegknippen van dode stengels en bladeren. Hiermee geef je de plant weer ruimte, om goed uit te lopen en je voorkomt, dat er teveel organisch afval in de vijver achterblijft.

Vissen

Je kunt de vissen in de vijver weer gaan voeren, als de watertemperatuur ongeveer acht graden bedraagt. Dit is meestal in de tweede helft van de maand maart. De stofwisseling van de vissen loopt gelijk op met de watertemperatuur. Dus hoe frisser het water in de vijver nog is, des te minder je hoeft te voeren. Bouw het voeren van de vissen dus weer langzaam op. Controleer ook, of alle vissen nog gezond zijn.

Draadalgen tegengaan – bestrijden

Draadalgen starten in maart eerder met hun groei dan de zuurstofplanten. In het najaar groeien deze algen juist net wat langer door. Dit kan er toe leiden, dat een vijver in de maand maart al last heeft van draadalgen. Probeer bij het onderhoud aan de vijver in de maand maart daarom, draadalgen zoveel als mogelijk te verwijderen. Eventueel kun je de draadalgen bestrijden door de vijver een speciale voorjaarskuur te geven.

Reiger uit de vijver houden

Een reiger bouwt al vroeg in de lente een nest. Hierdoor is de energiebehoefte van deze vogels in het vroege voorjaar al vrij groot. In de vrije natuur vinden de reigers in maart nog maar weinig voedsel. Een vijver is voor hen dan ook extra aantrekkelijk in deze periode.

De beste manier om een reiger uit je vijver te houden, is het spannen van een net hierover. Hierdoor kan de reiger niet in de vijver gaan staan. Ook het spannen van draden op circa 2 meter hoogte boven de vijver helpt, om de reiger bij de vijver weg te houden. Bij het aanvliegen en landen zal de reiger deze draden raken en schrikken.

Het uit de vijver houden van de reiger is een onderdeel van het onderhoud aan de vijver, dat je niet over het hoofd mag zien. Bezoek van een reiger aan de vijver kan tot veel schade leiden. Denk aan dode en gewonde vissen, omgegooide plantmanden of zelfs een lek in het vijverfolie.

Een reiger uit de vijver houden: het best werkt het, om een net over de vijver te spannen. Andere hulpmiddelen tegen de reiger hebben over het algemeen geen, of maar heel kort resultaat.

Onderhoud aan de vijver in april

Ook in de maand april heeft de vijver het nodige onderhoud nodig. Hierna lees je, aan welke onderdelen je moet denken bij onderhoud aan de vijver in april.

Controleren groei zuurstofplanten

De zuurstofplanten moeten in april duidelijk nieuwe scheuten vormen. Belangrijk onderhoud aan de vijver in april is dan ook, het controleren van de groei van zuurstofplanten. Als je merkt dat de groei van de zuurstofplanten achterblijft of niet goed op gang komt, moet je meteen actie ondernemen. Lees hiervoor de pagina over groei zuurstofplanten vijver verbeteren.

Pomp en filter inschakelen

Als de watertemperatuur richting de tien graden gaat, kun je de vijverpomp en de filters bij de vijver weer inschakelen. Het gaat hierbij om het biologisch filter en het UVC-filter. In een zacht voorjaar schakel je pomp en filter in maart al in, bij een koudere lente in april. Maak de pomp en filters eerst schoon, als je dit in het afgelopen najaar nog niet gedaan hebt.

Zorgen voor groei van bacteriën in de vijver

Bacteriën en andere micro-organismen zijn zeer belangrijk voor een heldere vijver en goede groei van zuurstofplanten. De bacteriën in de vijver breken organisch afval af en zetten dit om in voedingsstoffen voor de zuurstofplanten. Een belangrijke voedingsstof hierbij is koolzuur (CO2).

In het vroege voorjaar, maart en april, is de hoeveelheid bacteriën in de vijver en het vijverfilter nog relatief gering. Dit komt, omdat de watertemperatuur nog laag is. Ook heeft het biologisch filter in de winter niet gedraaid. Voor een goede groei van de zuurstofplanten is echter een grote hoeveelheid bacteriën noodzakelijk.

Belangrijk onderhoud aan de vijver in april is dan ook, het zorgen voor voldoende bacteriën in de vijver en het vijverfilter. Je kunt hiervoor zorgen, door de vijver of het filter te enten met een zogenaamde bacteriestarter. Hiermee voeg je een hoeveelheid geschikte bacteriën toe aan het vijverwater en het biologisch filter. Deze bacteriën groeien vervolgens uit tot een bacteriekolonie, die precies uit de juiste stammen nitrificerende bacteriën bestaat. Hiermee geef je het bacterieleven in de vijver en daarmee de groei van de zuurstofplanten een snelle boost.

Meer over het belang van bacteriën in de vijver en het vijverfilter lees je via de link.

Waterhardheid controleren

De waterhardheid van de vijver is van essentieel belang voor het goed verlopen van allerlei biologische processen in de vijver. Je kunt hierbij denken aan de groei van zuurstofplanten, maar ook het kunnen opnemen van voldoende CO2 en zuurstof in de vijver hangt samen met een voldoende hoge waterhardheid. Zonder een goede waterhardheid blijft een vijver niet helder. De groei van zuurstofplanten loopt terug en de vijver krijgt last van groei van algen.

Een belangrijk onderdeel van het onderhoud aan de vijver in april, is daarom het opmeten en controleren van de waterhardheid en het zo nodig verhogen hiervan. Hiervoor kun je GH-Extra en Mineral Clay gebruiken. Meer informatie over het belang van een goede waterhardheid in de vijver lees je via de link.

Om een heldere vijver te krijgen en te houden, zoals op de afbeelding, is een hoge waterhardheid zeer belangrijk. De waterhardheid van elke vijver loopt langzaam maar zeker terug, door invallende regen. Je moet daarom als onderhoud aan de vijver een paar keer per jaar de waterhardheid weer verhogen. Middelen om de waterhardheid van de vijver te meten en te verhogen, vind je via de link.

Draadalgen bestrijden

Zodra de watertemperaturen stijgen, neemt ook de groei van draadalgen in veel vijvers toe. Zolang je de draadalgen nog handmatig kunt verwijderen, is dit geen probleem om je al te veel zorgen over te maken. Wanneer je echter merkt, dat de draadalgen de zuurstofplanten overwoekeren, is het belangrijk dat je overgaat op draadalgen bestrijden. Dit is ook aan te raden, als het handmatig verwijderen van de draadalgen te kort effect heeft. Draadalgen bestrijden vormt een belangrijk onderdeel van onderhoud aan de vijver in het voorjaar.

Groene vijver door zweefalgen tegengaan

Een groene vijver wordt veroorzaakt door zweefalgen. Wanneer je merkt, dat het water in je vijver groen wordt, is het belangrijk dat je snel ingrijpt. Het betekent namelijk, dat er zweefalgen in je vijver aan het groeien zijn. Dit is een vijverkwaal, die niet vanzelf weer overgaat. Een groene vijver door zweefalgen betekent, dat de zuurstofplanten in de vijver niet alle voedingsstoffen uit het vijverwater kunnen opnemen. De voedingsstoffen die achterblijven, zorgen voor de groei van zweefalgen.

Zweefalgen bestrijden bestaat altijd uit een combinatie van het doden van de algen en het zorgen voor betere groeicondities voor de zuurstofplanten. Dit laatste komt meestal overeen met het verhogen van de waterhardheid en het plaatsen van extra zuurstofplanten. Groen water tegengaan of bestrijden vormt een essentieel onderdeel van onderhoud aan de vijver. Wanneer je een vijver met zweefalgen namelijk niet behandelt, zal het probleem alleen maar erger worden. Het water wordt hierbij steeds groener en de zuurstofplanten zullen niet meer groeien en afsterven. Zweefalg-in-één is een geschikt product om een groene vijver weer snel helder te maken.

Meer informatie over een groene vijver helder maken, lees je via de link.

Onderhoud aan de vijver in mei

Naarmate de lente vordert, zal de watertemperatuur van de vijver verder stijgen. Dit betekent, dat de biologische processen in de vijver sneller zullen verlopen. Dit is prima wanneer het gaat om de groei van zuurstofplanten, de groei van bacteriën en de afbraak van organisch afval. Helaas ontwikkelen problemen in de vijver zich ook sneller, naarmate de watertemperatuur stijgt. Denk hierbij aan de groei van draadalgen, het groen worden van het water in de vijver door zweefalgen en het verminderen van de groei van zuurstofplanten. Onderhoud aan de vijver in de maand mei betekent daarom vooral, dat je alert bent op het ontstaan van problemen en hierop adequaat reageert.

Zuurstofplanten snoeien

Als het goed is, zullen de zuurstofplanten in mei flink groeien. Dit is belangrijk voor de vijver. Zuurstofplanten nemen bij hun groei namelijk allerlei voedingsstoffen op uit het vijverwater, en zorgen daardoor dat de vijver helder blijft. Wanneer zuurstofplanten de wateroppervlakte hebben bereikt, neemt hun groei echter af. De plant gaat vanaf dat moment namelijk kleine bloemetjes vormen boven water. De hoeveelheid voedingsstoffen die daarbij worden opgenomen, is maar zeer gering. Dit brengt het risico van de groei van algen met zich mee.

Je kunt zuurstofplanten daarom het best regelmatig terugsnoeien. Wanneer je de planten steeds tot 15-20 cm onder de wateroppervlakte afknipt, blijft ze nieuwe scheuten vormen. Hierdoor blijven de zuurstofplanten ook voedingsstoffen opnemen uit het vijverwater. Op deze manier voorkom je de groei van algen. De afgeknipte plantdelen kun je eventueel in een aparte plantmand stekken en terugzetten in de vijver. Regelmatig snoeien van de zuurstofplanten is een belangrijk onderdeel van onderhoud aan de vijver in mei. Bekijk ook de pagina over het onderhoud van waterplanten. Hier lees je meer tips over hoe je de waterplanten in de vijver het best kunt verzorgen.

Zuurstofplanten, zoals dit aarvederkruid, zijn erg belangrijk voor de vijver. Ze nemen voedingsstoffen op uit het vijverwater en houden daarmee de vijver helder. Om een snelle groei te houden, is het belangrijk om bij het onderhoud van de vijver de zuurstofplanten regelmatig terug te snoeien. Wanner je dit niet doet, gaat de plant boven water kleine bloemetjes vormen. Op de foto zie je hier een voorbeeld van (rode bloemetjes op steeltje, bovenaan afbeelding).

Waterhardheid meten en zo nodig verhogen

In het verlengde van het vorige punt ligt het meten van de waterhardheid. Een goede groei van zuurstofplanten zul je namelijk alleen behouden, als de waterhardheid van het vijverwater voldoende hoog is. Door invallend regenwater loopt de waterhardheid echter langzaam maar zeker terug. Dit proces vindt in elke vijver plaats. Om deze reden is het noodzakelijk, de waterhardheid af en toe weer te verhogen en op het gewenste peil te brengen.

Om te voorkomen dat de waterhardheid te ver terugloopt, is het opmeten en verhogen hiervan belangrijk bij onderhoud aan de vijver in de maand mei. Meer over het verhogen van de waterhardheid lees je via de link.

Draadalgen vijver tegengaan

In de maand mei kan een vijver al flink last hebben van de groei van draadalgen. Je kunt dit niet altijd voorkomen. Groei van draadalgen in de vijver kun je vergelijken met de groei van onkruid in de tuin. Voor draadalgen geldt, dat je moet voorkomen dat deze de zuurstofplanten gaan overwoekeren. Probeer de draadalgen daarom bij het onderhoud aan de vijver zoveel als mogelijk met de hand te verwijderen. Wanneer de groei te dominant wordt, kun je overgaan op draadalgen bestrijden. Hierover lees je meer via de link.

Zweefalgen (groene vijver) tegengaan

Omdat in mei de watertemperatuur verder oploopt, wordt de vijver ook gevoeliger voor groen worden. Dit wordt veroorzaakt door zweefalgen in het vijverwater. Zweefalgen groeien vooral goed bij hoge watertemperaturen in voedselrijk, zacht water. Tegengaan van zweefalgen, ofwel een groene vijver, bestaat uit het doden van de zweefalgen met een algbestrijder, het verhogen van de waterhardheid en het plaatsen van nieuwe of extra zuurstofplanten in de vijver. Meer informatie over het helder maken van een groene vijver lees je via de link.

Zweefalgen maken het vijverwater groen en ondoorzichtig. Je kunt zweefalgen het best bestrijden met de volgende aanpak: vijver behandelen met algenbestrijder verhogen waterhardheid eventueel extra zuurstofplanten plaatsen Zweefalg-in-één bevat een algenbestrijder en een middel om de waterhardheid van de vijver te verbeteren.

Onderhoud aan de vijver in de lente: tot slot

Tot slot van deze pagina over onderhoud aan de vijver in de lente, zetten we nog even op een rijtje wat de belangrijkste punten zijn:

Benieuwd naar het onderhoud van de vijver in de zomer? Bekijk dan de pagina van de onderhoudskalender over onderhoud van de vijver in juni, juli en augustus.