Een vijverfilter wordt vaak aangeschaft ‘omdat het erbij hoort’. Wanneer je goed weet wat een filter doet en hoe het werkt, kun je een verstandige keus maken en een type filter kiezen dat goed bij jouw vijver past. Wist je dat je een eenvoudig filter ook makkelijk zelf kunt maken? In dit artikel bekijken we, hoe je je vijverfilter kunt optimaliseren.
 |
Soorten filters voor de vijver
Filters bestaan grofweg in drie soorten: mechanische, biologische en UVC-filters. De eerste twee zijn meestal in één behuizing samengevoegd. Een UVC-filter kan een losse unit zijn, maar maakt soms ook onderdeel uit van een biologisch filter.
Mechanisch filter
Een mechanisch filter werkt is simpelweg als een zeef, die grotere vuildeeltjes uit het vijverwater filtert. Meestal vindt mechanische filtering plaats in het biologisch filter. Het grofste filtermateriaal, bijvoorbeeld een grove schuimrubberen mat, werkt dan als mechanisch filter.
Biologisch filter
In een biologisch filter groeit op de filtermaterialen een bacteriekolonie. Deze bacteriekolonie breekt kleine vuildeeltjes in het vijverwater af en geeft hierbij CO2 af aan het vijverwater.
UVC-filter
Een UVC-filter bevat een ultraviolet-lamp. De straling van deze lamp doodt eencellige zweefalgen in het vijverwater, dat door het filter en langs de lamp stroomt. Een UVC-filter is daarom vooral gericht op het helder houden van het vijverwater.
Biologisch vijverfilter optimaliseren
Een biologisch filter werkt pas, als er een bacteriekolonie in het filtermateriaal groeit. Wanneer je bijvoorbeeld gebruik maakt van schuimrubber matten als filtermateriaal, zullen de bacteriën hierin groeien. Dit heeft twee positieve gevolgen die de werking van het vijverfilter optimaliseren.
Mechanische filtratie wordt beter
Door de groei van de bacteriën worden de gaatjes in het filtermateriaal kleiner. Hierdoor kan het filter ook zeer kleine vuildeeltjes uit de vijver filteren. De bacteriën kunnen hierdoor bijna al het organisch afval dat de vijver voortbrengt afbreken.
Biologische filtratie wordt beter
Bacteriën zetten organische afvaldeeltjes uit de vijver om in onder meer CO2 en andere voedingsstoffen voor de waterplanten. Wanneer er een goede bacteriekolonie aanwezig is in het filter, zal deze omzetting efficiënter plaatsvinden. Dit betekent, dat het filter meer afval uit de vijver kan verwerken. Voordeel hiervan is, dat er een kleinere kans is op problemen in de vijver (schuimvorming, algengroei, slechte plantengroei) en dat je meer vissen kunt houden in je vijver.
Een filter schoonmaken doet bovenstaande voordelen juist weer teniet. Bij het schoonmaken verdwijnt de bacteriekolonie en moet de aangroei hiervan weer van voor af aan plaatsvinden. Maak een biologisch filter daarom het liefst alleen aan het eind van het groeiseizoen schoon. Ana het begin van het groeiseizoen kun je het filter het best enten met een bacteriestarter. Hierdoor groeit er weer snel een nieuwe bacteriekolonie in het filter.
Zelf een biologisch filter maken
Een biologisch filter is niets anders dan een hoeveelheid poreus filtermateriaal (schuimrubber, lavastenen) waar het vijverwater doorheen stroomt en waarin bacteriën groeien. In een eenvoudige plastic bak kan je daarom makkelijk zelf een filter maken, dat in werking niet onderdoet voor een in de winkel gekocht filter.
Je kunt zelf een biologisch vijverfilter maken door het vijverwater door poreus materiaal te laten stromen. In dit materiaal groeien bacteriën die afvaldeeltjes uit de vijver afbreken.
Werking UVC-filter
De werking van een UVC-filter is volledig anders dan van een biologisch of mechanisch filter. UVC-filtering betekent, dat het vijverwater langs een speciale UVC-lamp stroomt. De UVC-straling van deze lamp doodt eencellige organismen, zoals zweefalgen. Een UVC-filter is dan ook vooral nuttig bij een vijver die moeilijk op een natuurlijke manier (zuurstofplanten) helder kan blijven.
Als nadeel van een UVC-filter wordt wel eens genoemd, dat de UVC-straling behalve zweefalgen ook de bacteriën in het vijverwater doodt. Bacteriën die langs de lamp stromen, zullen hierdoor inderdaad gedood worden. De meeste bacteriën in de vijver zweven echter niet los in het water, maar hechten zich aan oppervlakten in de vijver zoals de vijverbodem, plantmanden en natuurlijk in het biologisch filter. Deze bacteriën stromen dus nooit langs de lamp. In de praktijk zal een bacteriekolonie in de vijver geen nadeel ondervinden van een UVC-filter.
 |
UVC-vijverfilter optimaliseren
Met onderstaande tips zorg je dat ook het UVC-filter in je vijver optimaal presteert.
Vijverfilter optimaliseren: al het water filteren
Zorg ervoor, dat al het water uit de vijver langs het UVC-filter stroomt. Dit bereik je door de pomp en het uitstroompunt van het filter zover mogelijk uit elkaar te houden.
UVC- lamp regelmatig vervangen
Een UVC-lamp gaat circa één groeiseizoen mee. Daarna brandt de lamp nog wel, maar de hoeveelheid UVC-straling neemt sterk af. Om de werking van het filter te optimaliseren, kun je daarom het best jaarlijks de UVC-lamp vervangen en niet wachten tot de oude defect raakt.
Lampbuis regelmatig reinigen
De UVC-lamp zit in het filter in een glazen of kunststof buis. Wanneer hierop aanslag ontstaat (afgestorven algen, kalk), vermindert dit de werking van het filter. De UVC-straling kan hierdoor het langsstromende vijverwater minder goed bereiken, waardoor het filter minder goed werkt. Maak de lampbuis daarom regelmatig schoon.